Tης Δάφνης Πασχάλη
Έκαστος στο είδος του και το κράτος στη χάραξη πολιτικής. Όπως τη χαράζει, «χορεύουν» οι πάντες. Από τους πολίτες έως τους υπαλλήλους, τα στελέχη, τις υπηρεσίες, τους φορείς. Πρωτοβουλίες δεν αποκλείονται, αλλά είναι αδύνατον να συγκροτηθεί με αυτές στρατηγική. Το πολύ να υπάρξει τακτική, η οποία συνήθως αλλάζει κάθε φορά που αλλάζουν τα πρόσωπα: πολιτικά και ηγετικά.
Ζούμε σε μια χώρα όπου τουλάχιστον ένας στους τρεις δεν διαβάζει κανένα βιβλίο. Όπου οι αξίες αγνοούνται σταθερά – επομένως και τα πρόσωπα, πολύ δε περισσότερο τα έργα ποιητών και συγγραφέων. Η λογοτεχνία μας είναι σχεδόν άγνωστη στο εξωτερικό, με την πολύ βολική δικαιολογία της «ιδιοτυπίας», της συγκέντρωσης του δημιουργικού βλέμματος στην ελληνική πραγματικότητα δηλαδή. Τα λογοτεχνικά περιοδικά φυλλορροούν, κραταιές κάποτε λογοτεχνικές σελίδες εφημερίδων έχουν σβήσει. Δίψα υπάρχει, όπως δείχνουν (ακόμα) οι πωλήσεις και διάφορα λογοτεχνικά ιστολόγια που έχουν επιβιώσει επί χρόνια. Κράτος δεν υπάρχει.
Και αν δεν υπάρχει κράτος, είναι μάταιο να υπάρχει φορέας που να το υποκαθιστά, διότι πώς να υποκαταστήσεις κάτι ανύπαρκτο; Έτσι, καλά έκανε ο υπουργός αναπληρωτής Πολιτισμού Κώστας Τζαβάρας και έκλεισε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Διότι, αν το –τέως – υπουργείο Πολιτισμού υπήρξε παντελώς αδιάφορο ως προς τα προαπαιτούμενα μιας πολιτικής, τι να κάνει ένα απλό κέντρο; Πώς να χαράξει στρατηγική ώστε να προσελκύσει νέους αναγνώστες, να καταστήσει δημοφιλείς τους συγγραφείς και να γνωρίσει τους Έλληνες διανοούμενους σε ξένες λογοτεχνικές αγορές;
Τα επιτεύγματα άλλωστε του ΕΚΕΒΙ δεν ήταν τόσο λαμπρά ώστε αυτό να διασωθεί στους καιρούς τού «πονάει κεφάλι κόβεις και πόδι μαζί». Ακόμα και τώρα, που γίνεται συζήτηση περί σωτηρίας του, σε δύο σημεία επικεντρώνουν οι ενδιαφερόμενοι: στα όσα προγράμματα έχουν χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ (Φιλαναγνωσία και Έκθεση Θεσσαλονίκης) και στη Βιβλιονέτ. Η Φιλαναγνωσία όμως έχει ήδη εγείρει καχυποψία. Παρ’ όλα ταύτα, και τα δύο πρέπει να διασωθούν και ενδεχομένως αυτό είναι δυνατόν με τη μετάταξη όλων των χρήσιμων υπαλλήλων στη Γενική Γραμματεία Πολιτισμού. Όλων. Των χρήσιμων. Που έχουν πείρα, μεράκι και έχουν αποδείξει την αξία τους.
Όσο για τη Βιβλιονέτ, είναι άγνωστο αν θα την πάρει κάποιος φορέας ή αν και αυτή θα «μεταταχθεί», αλλά δεν συνιστά, από μόνη της, λόγο ύπαρξης ενός Κέντρου Βιβλίου. Σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου, μια τέτοια βάση δεδομένων, με όλη την παραγωγή στον εκδοτικό τομέα, προφανώς υπάρχει στο πλευρό της κάθε Εθνικής Βιβλιοθήκης. Εδώ συζητάμε, ακόμη, το αυτονόητο, κομπάζοντας που επιτέλους καταφέραμε κάτι, εκατονταετίες μετά τον Γουτεμβέργιο, κοντά 200 χρόνια μετά τη συγκρότηση του ελληνικού κράτους και δεκαετίες μετά την εφεύρεση του κομπιούτερ…
Δημοσίευση σχολίου